Bij een scheiding denk je meestal als eerste aan de woning, de kinderen of alimentatie. Maar één belangrijk onderwerp wordt vaak vergeten: het pensioen.
Toch kan dat een groot verschil maken voor je financiële toekomst. Als mediator help ik stellen om hier tijdig duidelijkheid over te krijgen, zodat niemand later voor verrassingen komt te staan.
Waarom pensioen belangrijk is bij scheiding
Tijdens het huwelijk of geregistreerd partnerschap bouw je samen niet alleen een leven op, maar vaak ook pensioenrechten. Bij een scheiding moet dat (meestal) worden verdeeld.
Het gaat dan niet alleen om het ouderdomspensioen (het bedrag dat je ontvangt na je pensioenleeftijd), maar ook om het nabestaandenpensioen (voor de partner als één van jullie overlijdt).
Veel mensen weten niet dat je recht hebt op een deel van elkaars pensioen, tenzij je daar andere afspraken over maakt.
Hoe werkt de verdeling van pensioen bij scheiding?
De regels staan in de Wet verevening pensioenrechten bij scheiding (WVPS). Die bepaalt dat:
- ieder recht heeft op de helft van het tijdens het huwelijk opgebouwde ouderdomspensioen;
- de pensioenuitvoerder dit uitkeert aan beide partijen, zodra zij een melding ontvangen van de scheiding;
- je binnen 2 jaar na de scheiding de verdeling moet doorgeven aan het pensioenfonds.
Doe je dat niet op tijd, dan moet je het onderling regelen, wat veel ingewikkelder is.
Wat is het verschil tussen verevening en conversie?
Er zijn twee manieren om pensioen te verdelen:
1. Verevening (de standaard)
Bij verevening krijg je een deel van het pensioen van de ander zodra die met pensioen gaat. Jullie blijven dus financieel met elkaar verbonden.
Voordeel:
Eenvoudig en wettelijk geregeld.
Nadeel:
Je blijft afhankelijk van het moment waarop de ander met pensioen gaat.
2. Conversie
Bij conversie wordt het pensioen omgezet in een eigen, zelfstandig recht. Je krijgt dus een eigen potje bij het pensioenfonds.
Voordeel:
Volledig los van elkaar; iedereen heeft zijn eigen pensioen.
Nadeel:
Niet alle pensioenfondsen bieden deze optie aan.
In mediation bespreken we samen welke vorm het beste bij jullie past. Sommige mensen doen ook afstand van elkaars pensioen. Dit kan kan, mits goed onderbouwd.
Hoe zit het met het nabestaandenpensioen?
Veel mensen staan er niet bij stil, maar ook het nabestaandenpensioen verandert na een scheiding.
Meestal blijft de ex-partner recht houden op het deel dat is opgebouwd tijdens het huwelijk. Bij nieuwe relaties kan dat gevolgen hebben voor de nieuwe partner.
Daarom is het belangrijk om deze afspraken goed vast te leggen, ook om misverstanden in de toekomst te voorkomen.
Pensioen bij samenwoners
Als jullie alleen samenwoonden zonder geregistreerd partnerschap of huwelijk, gelden er andere regels.
Een pensioenfonds verdeelt dan niets automatisch. Alleen als jullie dit in een samenlevingscontract of testament hebben vastgelegd, kan de ander aanspraak maken op een deel.
Daarom is het verstandig om ook bij samenwonen afspraken te maken over pensioen, vóórdat er een conflict ontstaat.
Waarom mediation bij pensioenverdeling?
Pensioen is vaak technisch, maar het raakt ook aan gevoel:
“Ik heb dat toch zelf opgebouwd?”
“Waarom moet ik dat delen?”
Als mediator help ik jullie om die emoties te vertalen naar heldere afspraken.
We kijken naar:
- de bedragen die bij elk pensioenfonds zijn opgebouwd;
- de keuzes (verevening of conversie);
- de fiscale gevolgen;
- de meldingen die moeten worden gedaan.
Zo blijft het overzichtelijk en eerlijk voor beide partijen.
Voorbeeld uit mijn praktijk
Een stel was al 25 jaar getrouwd. Beiden hadden via verschillende werkgevers pensioen opgebouwd.
Ze dachten dat alles “automatisch geregeld” was. Tijdens de mediation bleek dat het beter was om te kiezen voor conversie, zodat ze financieel echt los van elkaar verder konden.
Ze vulden samen het formulier voor beide pensioenfondsen in, en binnen enkele weken ontvingen ze de bevestiging.
“Wat fijn dat dit zo duidelijk is,” zeiden ze.
“We hebben er later geen gedoe meer over.”
Checklist: wat te doen bij scheiding en pensioen
✅ Vraag bij elk pensioenfonds een overzicht aan (UPO of Mijnpensioenoverzicht.nl)
✅ Bepaal of jullie verevening of conversie willen
✅ Maak de keuze officieel in het convenant
✅ Meld de scheiding binnen 2 jaar bij alle pensioenfondsen
✅ Laat nabestaandenpensioen aanpassen als dat nodig is
Tot slot
Een goed geregelde pensioenverdeling voorkomt veel onrust later. Of jullie nu samen verder kijken naar afspraken of ieder apart, het is de moeite waard om dit zorgvuldig te doen.
Ik help jullie graag om dat stap voor stap helder te maken.
👉 Plan een gratis kennismakingsgesprek
📍 Livarstraat 79, Utrecht
📞 030-234 1466 ✉️ info@mediationbureaumn.nl
Relevante links:
Echtscheiding
Kosten mediation
Beperkte gemeenschap van goederen